Strona główna
Kontakt
Mapa serwisu
RSS
Wersja kontrastowa


Strój łowicki
Wycinanka łowicka
Twórcy Ludowi
Zespoły Ludowe
Folklor Łowicki


Czy wiesz, że ... ?
1357
W 1357 roku książę mazowiecki, Siemowit III wystawił dokument, w którym uznał pełnię immunitetu arcybiskupiego do Łowicza i kasztelanii. Wynika z niego, iż Łowicz wraz z przyległymi dobrami, liczącymi aż 111 wsi, stanowił największy kompleks majątkowy. W ówczesnych czasach należał on do Kościoła.
Aktualności
Drukuj Zmniejsz tekst Powiększ tekst powrót
12 października 2015
W tym roku przypada 110. rocznica Zjazdu w Pilaszkowie. Mało kto o tym wie, ale właśnie w tej niewielkiej wsi pod Łowiczem, 1 października 1905 r. miał miejsce tajny zjazd delegatów nauczycieli z całego Królestwa Polskiego, który dał początki przyszłemu Związkowi Nauczycielstwa Polskiego. W wiejskiej izbie szkolnej zebrało się wówczas ponad 100 postępowych nauczycieli i działaczy oświatowych, walczących o język polski w szkole.
W związku z przypadającym jubileuszem PTTK Oddział w Łowiczu organizuje okolicznościowy spacer historyczny z Łowicza do Pilaszkowa na który zaprasza wszystkich chętnych!

Spacer „Pilaszków 1905-2015” odbędzie się 17 października 2015 r. Zgłoszenia przyjmowane są do najbliższej środy. Wymarsz grupy rozpocznie się o godz. 9.00 z parku przy ul. Mickiewicza, naprzeciwko Gimnazjum nr 2 w Łowiczu. Trasa spaceru, licząca około 5,5 km, prowadzić będzie przez dzielnicę Łowicza - Górki i wieś Jastrzębia do Pilaszkowa. Podczas wędrówki uczestnicy spaceru będą mogli dowiedzieć się wielu ciekawych informacji na temat mijanych miejsc m.in. o nieistniejącym już dzisiaj klasztorze bonifratrów, cmentarzu żydowskim i mijanych wioskach. W Pilaszkowie czekać na nich będzie niecodzienne zwiedzanie Izby Pamięci ZNP – miejsca, w którym rodziło się polskie szkolnictwo pod zaborem rosyjskim, gdzie powstał Związek Nauczycielstwa Polskiego.

Wpisowe na spacer wynosi 4 zł dla członków PTTK, 5 zł dla pozostałych uczestników. Zgłoszenia i wpłaty można dokonać w Biurze PTTK, Łowicz, Stary Rynek 1, pon. 8.00-10.00, wt-pt 14.30-16.30, do 14 października 2015 r. Osoby małoletnie mogą uczestniczyć w spacerze tylko pod opieką osób dorosłych. PTTK zapewnia uczestnikom spaceru obsługę przewodnicką na trasie całego spaceru, ognisko z kiełbaskami w Pilaszkowie, pamiątkową pocztówkę i niespodziankę. Po zakończeniu spaceru, uczestnicy wracają z Pilaszkowa we własnym zakresie.

Współorganizatorami spaceru historycznego są: Związek Nauczycielstwa Polskiego Okręgu Łódzkiego, Gmina Łowicz i Sołectwo Pilaszków.

O Zjeździe w Pilaszkowie.
1 października 1905 r. w małej, wiejskiej szkółce w Pilaszkowie koło Łowicza odbył się tajny zjazd delegatów nauczycieli z całego Królestwa Polskiego, który dał początki przyszłemu Związkowi Nauczycielstwa Polskiego. W niewielkiej izbie szkolnej zebrało się ponad 100 postępowych nauczycieli i działaczy oświatowych, walczących o język polski w szkole. Wśród nich byli: Stefania Sempołowska, Zygmunt Nowicki, Karol Klimek, Wacław Sieroszewski, S. Najmoła, Zygmunt Sokół, Teofil Kurczak. Związek Nauczycielstwa Polskiego wywodzi swoje korzenie od zjazdu w Pilaszkowie, choć jego geneza obejmuje również inne, powstałe w 1905 r. organizacje nauczycielskie, a mianowicie:
  • Związek Nauczycieli Ludowych (nielegalny) z Zygmuntem Nowickim jako prezesem, powołany na tajnym zjeździe w Pilaszkowie koło Łowicza 1 października 1905 r.,
  • Polski Związek Nauczycielski (legalny), z prezesem Stanisławem Kalinowskim, utworzony w Warszawie 9 grudnia 1905 r.; w PZN istniała Sekcja Nauczycieli Szkół Początkowych,
  • Stowarzyszenie Nauczycielstwa Polskiego (legalne) z prezesem Mieczysławem Brzezińskim, utworzone także 9 grudnia 1905 r. w Warszawie; w SNP istniała Sekcja Nauczycieli Szkół Elementarnych,
  • Krajowy Związek Nauczycielstwa Ludowego w Galicji utworzony w Krakowie 28 grudnia 1905 r. z prezesem Stanisławem Nowakiem; KZNLwG zmienił - po wystąpieniu z niego w 1913 r. nauczycieli Ukraińców - nazwę na Związek Polskich Nauczycieli Ludowych w Galicji.
Z członków PZN i SNP oraz Centralnego Biura Szkolnego kierowanego przez Ksawerego Praussa, a koordynującego działalność ponad 20 organizacji nauczycielskich (lokalnych), staraniem Karola Klimka zostało utworzone na zjeździe w Radomiu w dniach 28-30 grudnia 1916 r. Zrzeszenie Nauczycielstwa Polskich Szkół Początkowych z prezesem K. Klimkiem. Z części członków Polskiego Związku Nauczycielskiego ze St. Kalinowskim, która przeszła 2 stycznia 1917 r. do SNP został 2 lutego 1919 r. utworzony Związek Zawodowy Nauczycielstwa Polskich Szkół Średnich z prezesem St. Kalinowskim. W przeddzień Sejmu Nauczycielskiego, tj. 12 kwietnia 1919 r. nastąpiło połączenie współpracujących ze sobą galicyjskiego Związku Polskich Nauczycieli Ludowych ze Zrzeszeniem Nauczycielstwa Polskich Szkół Początkowych z ziem byłego Królestwa Polskiego w jeden wspólny Związek Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych z prezesem St. Nowakiem na czele.

Współpraca Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych i Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskich Szkół Średnich w latach dwudziestych XX wieku doprowadziła do ich połączenia w Związek Nauczycielstwa Polskiego, co nastąpiło 2 lipca 1930 r. w Krakowie. Prezesem ZNP wybrany został St. Nowak.

Połączenie ZPNSP ze ZZNPSŚ - co podkreślano w 1930 roku - nastąpiło w 25-lecie istnienia Związku, kolejną rocznicę jego 50-lecia obchodzono bardzo uroczyście w 1955 r. Każde kolejne tzw. okrągłe rocznice (75-lecie i następne) akcentowane były przez ZNP w prasie związkowej i nauczycielskiej.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego Związek zorganizował 4 kongresy pedagogiczne (w 1929r., 1931r., 1933r., 1939r.). Już w 1923 roku zagwarantowano nauczycielom takie uprawnienia jak:
  • 50% zniżki przy przejazdach kolejowych;
  • wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe;
  • zwrot kosztów przy przeniesieniach;
  • prawo do urlopu w czasie ferii.
W czasie okupcji ZNP działający na konspiracji jako Tajna Organizacja Nauczycielska (we współpracy z Departamentem Oświaty i Kultury Delegatury Rządu na Kraj) organizował i prowadził tajne nauczanie. Działalność ZNP na terenie całego kraju wznowiono w lutym 1945 r. Praca związkowa w Polsce Ludowej nie była łatwa. Duży wpływ na charakter Związku miały wymogi ideologiczne stawiane przez ówczesne władze, a także prowadzona polityka kadrowa i oświatowa. Jednakże Związek podejmował działania wynikające z jego założeń statutowych i tradycji jego działalności.

Tak więc Związek:
  • brał czynny udział w odbudowie szkolnictwa;
  • rozwijał szeroką działalność kulturalną i socjalną;
  • na terenie powiatów były inspirował i organizował życie kulturalne i towarzyskie;
  • organizował wystawy, wspólne wyjazdy, imprezy artystyczne, wycieczki turystyczno-krajoznawcze, konferencje rejonowe.
W roku 1968 ZNP zrzeszał około 500 tysięcy członków, posiadał kilkadziesiąt obiektów wczasowo-leczniczych i domów nauczycielskich, wydawał 6 czasopism. W grudniu 1981r. w związku z wprowadzeniem stanu wojennego zawieszono działalność Związku Nauczycielstwa Polskiego. 26 stycznia 1982r. została uchwalona przez Sejm PRL Ustawa Karta Nauczyciela, która zastąpiła Kartę Praw i Obowiązków Nauczyciela. Objęci nią zostali wszyscy nauczyciele, od przedszkoli po szkoły wyższe.
  • stworzony został zatem jeden stan nauczycieli;
  • ustanowiono Dzień Nauczyciela;
  • zapewniono nauczycielom po 20 latach pracy Złoty Krzyż Zasługi, a profesorom wyższych uczelni - Order Odrodzenia Polski;
  • wprowadzono fundusz socjalny;
  • przyznano nauczycielom prawo do dodatkowej powierzchni mieszkalnej.
Reaktywowanie związku nastąpiło w 1983r., a pierwszym prezesem Zarządu Głównego ZNP został kol. Kazimierz Piłat. Związek Nauczycielstwa Polskiego jest jednym z najstarszych związków w Polsce, posiada ciągłość historyczną: osobową (Stanisław Nowak był prezesem od 1905 r. do 1935 r., Zygmunt Nowicki, Karol Klimek, Ksawery Prauss, Julian Smulikowski, Stanisław Kalinowski - wiceprezesami do 1934 r. a nawet do 1944 r.), organizacyjną (wyrażającą się w wypracowanych i sprawdzonych w praktyce stuletnich dziejów strukturach - ognisko, oddział, okręg i Zarząd Główny) oraz programową (być rzecznikiem interesów dziecka, szkoły i nauczyciela, postępu i tolerancji w demokratycznym systemie oświatowym obywatelskiego państwa).

95 lat po zjeździe w Pilaszkowie budynek, w którym odbył się ten zjazd został, dzięki życzliwości władz gminy Łowicz, przejęty przez Związek, wyremontowany i przeznaczony na siedzibę Muzeum ZNP.

źródło: http://www.chelm.znp.edu.pl/index.php/o-nas/o-zwizku.html



design by fast4net

Napisz do nas
Moja wycieczka po Łowiczu


[zamknij]   [przejdź do wycieczki]